Các tiêu chuẩn đáp ứng giới là gì?

Tiêu chuẩn đáp ứng giới là những tiêu chuẩn thừa nhận nhu cầu riêng biệt những người có giới tính khác nhau và thực hiện hành động phối hợp để đảm bảo tính hiệu quả của việc áp dụng tiêu chuẩn cho tất cả mọi người. Tiêu chuẩn đáp ứng giới không phải là một tiêu chuẩn riêng biệt cho các giới khác nhau mà là một cách thức đảm bảo tác động của tiêu chuẩn là phù hợp và mang lại lợi ích công bằng cho tất cả mọi người. Bình đẳng giới và sự đại diện cân bằng về giới trong quá trình xây dựng tiêu chuẩn là rất quan trọng để đáp ứng tốt hơn các ưu tiên của tất cả giới tính, đảm bảo rằng các tiêu chuẩn đáp ứng được yêu cầu về giới tính.

Các tiêu chuẩn đáp ứng giới bao gồm cả giới tính và giới. Trong khi một số người sử dụng sai các thuật ngữ này thay thế cho nhau, hiểu được sự khác biệt giữa các thuật ngữ - “giới tính” là các đặc điểm được xác định về mặt sinh học của người nam và nữ hoặc kết hợp cả hai và “giới” là một cấu trúc xã hội và văn hóa xác định những kỳ vọng đối với phụ nữ và nam giới – và tác động mà cả hai có thể tạo ra đối với một tiêu chuẩn là cực kỳ quan trọng. Để chứng minh ảnh hưởng này lên một tiêu chuẩn cụ thể, chúng ta có thể xem xét ví dụ về bếp nấu.

Bếp nấu bằng nhiên liệu rắn (ví dụ: than, phân, v.v.) và dầu hỏa là nguyên nhân chính gây ô nhiễm trong nhà. Ô nhiễm trong nhà được ước tính là nguyên nhân gây ra 3,8 triệu ca tử vong sớm hàng năm.

Trên khắp các nền văn hóa, phụ nữ và trẻ em bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng ô nhiễm trong gia đình. Do các chuẩn mực văn hóa về giới, phụ nữ thường dành nhiều thời gian hơn cho việc chuẩn bị thức ăn, làm tăng khả năng tiếp xúc với ô nhiễm có hại. Hơn nữa, nghiên cứu đã chỉ ra rằng do sự khác biệt về mặt sinh học, ô nhiễm gây ra mối đe dọa sức khỏe cho phụ nữ lớn hơn nam giới. Trong trường hợp bếp nấu, sự khác biệt về giới tính và giới khiến phụ nữ gặp nhiều rủi ro hơn.

Năm 2018, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã ban hành hướng dẫn mới về bếp nấu. Các tiêu chuẩn và hướng dẫn là những công cụ quan trọng trong việc giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí trong nhà và các tác động về giới của việc nấu ăn không an toàn. Các sáng kiến chung, chẳng hạn như sự hợp tác giữa ISO, Liên minh Nấu ăn Sạch (CCA) (trước đây là Liên minh Bếp sạch Toàn cầu) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), là chìa khóa để thúc đẩy việc sử dụng các tiêu chuẩn, chẳng hạn như các tiêu chuẩn được phát triển bởi Ban kỹ thuật ISO/TC 285 "Bếp sạch và Giải pháp nấu ăn sạch" và các hội thảo chung cho phép các chuyên gia địa phương được đào tạo về việc áp dụng các tiêu chuẩn cần thiết để thử nghiệm bếp nấu và giảm thiểu các thực hành không an toàn.

Có thể cho rằng, trường hợp bếp nấu không phải là duy nhất, trong tất cả các tiêu chuẩn, cần xem xét đến tác động của giới tính.

Tại sao giới tính lại quan trọng đối với việc tiêu chuẩn hóa?

Việc thiếu sự đáp ứng về giới trong tiêu chuẩn hóa đã gây ra một số hậu quả. Các tiêu chuẩn thường được gọi là “cơ sở hạ tầng vô hình”; chúng chạm đến mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta, thông qua các sản phẩm, quá trình và dịch vụ mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Kết quả là, khi các tiêu chuẩn không đáp ứng về giới thì tác động có thể lan rộng và không xác định được. Khi hậu quả đã rõ ràng, tác động đó có thể bị loại bỏ hoặc bị hiểu sai là “sự bất tiện nhẹ”. Lấy ví dụ có vẻ lành tính về hệ thống thông gió văn phòng, trong khi các tiêu chuẩn thông gió dựa trên quá trình trao đổi chất của nam giới thường khiến phụ nữ cảm thấy lạnh trong văn phòng, thì tác động còn vượt xa sự thoải mái cá nhân. Các nghiên cứu gần đây đã chứng minh rằng nhiệt độ lạnh hơn tác động tiêu cực đến khả năng nhận thức và năng suất của phụ nữ. Về vấn đề này, việc thực hiện một tiêu chuẩn không đáp ứng được nhu cầu của phụ nữ có thể khiến doanh nghiệp kém cạnh tranh, năng suất và lợi nhuận thấp hơn.

Việc thiếu sự đáp ứng về giới trong tiêu chuẩn hóa cũng là một vấn đề rất quan trọng. Phụ nữ có nguy cơ thiệt mạng trong một vụ tai nạn ô tô cao hơn 73% so với nam giới vì hình nộm thử nghiệm va chạm dựa trên nhân trắc học của nam giới. Một nghiên cưu của Cơ quan Tiêu chuẩn Canada (SCC) cho thấy trên 99 quốc gia, các tiêu chuẩn có liên quan đến việc giảm tỷ lệ tử vong do vô ý đối với nam giới, nhưng nữ giới lại không nhận được những lợi ích tương tự từ việc tiêu chuẩn hóa..

Mức độ mà các tiêu chuẩn không xem xét đến giới có thể được minh họa một phần thông qua công việc được thiết lập mục tiêu xây dựng các tiêu chuẩn đáp ứng các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên hợp quốc. Nghiên cứu của SCC cho thấy chỉ có 2% tiêu chuẩn quốc gia của Canada đóng góp cho Mục tiêu Phát triển bền vững 5 về "Bình đẳng giới".

Không chỉ phụ nữ bị ảnh hưởng bởi việc thiếu sự đáp ứng về giới trong quá trình tiêu chuẩn hóa. Do không được bảo vệ và thúc đẩy sự đóng góp của phụ nữ – gia đình, doanh nghiệp và quốc gia bị giảm sút.

Ai cần hành động để cải thiện khả năng đáp ứng giới trong tiêu chuẩn hóa?

Tiêu chuẩn được xây dựng bởi các ban kỹ thuật hoặc nhóm chuyên gia – các bên quan tâm có kiến thức và kinh nghiệm liên quan đến tiêu chuẩn hoặc lĩnh vực cụ thể.

Các ban kỹ thuật này có thể chịu sự giám sát của các cơ quan quốc tế, quốc gia hoặc các cơ quan khác thuộc nhiều loại hình khác nhau thường được gọi là các cơ quan xây dựng tiêu chuẩn (SDO).

Các cơ quan quản lý và/hoặc cơ quan xây dựng tiêu chuẩn thiết lập các quy tắc tham gia và quy trình mà các cơ quan xây dựng tiêu chuẩn cần phải tuân thủ. Các cơ quan quản lý, cơ quan xây dựng tiêu chuẩn và các chuyên gia xây dựng tiêu chuẩn có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các tiêu chuẩn đáp ứng được giới tính.

Làm thế nào các cơ quan xây dựng tiêu chuẩn có thể đảm bảo tiêu chuẩn và việc xây dựng tiêu chuẩn phù hợp với giới?

Việc giải quyết khoảng cách giới trong tiêu chuẩn hóa đòi hỏi phải có hành động phối hợp từ tất cả các bên. Trước tiên đáp ứng giới là “vấn đề liên quan đến nữ giới”, chứ không phải là quyền cơ bản của con người. Trên thực tế, nghiên cứu đã chỉ ra rằng cách trình bày vấn đề có tác động đến các giải pháp được coi là hiệu quả. Khi bất bình đẳng giới được coi là vấn đề trao quyền cho phụ nữ thì giải pháp là “tập trung vào nữ giới”. Tuy nhiên, bất bình đẳng giới là một vấn đề mang tính hệ thống đòi hỏi phải có những thay đổi về cơ cấu. các chuyên gia về tiêu chuẩn cần chú trọng đến hai vấn đề sau nhằm cải thiện tính đáp ứng giới của tiêu chuẩn:

1) Làm thế nào để tăng tính đại diện của phụ nữ trong ban kỹ thuật tiêu chuẩn và đảm bảo rằng phụ nữ hiện diện trong quá trình xây dựng tiêu chuẩn và các cuộc họp liên quan để nâng cao chất lượng và khả năng đáp ứng giới của tiêu chuẩn.

2) Làm thế nào để đảm bảo rằng các tiêu chuẩn đáp ứng được giới, độc lập với thành phần giới của ban kỹ thuật.

Tuyên bố ECE về Tiêu chuẩn đáp ứng giới khuyến nghị các cơ quan xây dựng tiêu chuẩn nên xây dựng kế hoạch hành động về giới. Việc có một kế hoạch hành động về giới kết hợp với hai vấn đề nêu trên có thể giúp nâng cao tính đáp ứng giới trong tiêu chuẩn và trong quá trình xây dựng tiêu chuẩn. Trong thời gian tới, các cơ quan xây dựng tiêu chuẩn và cơ quan tiêu chuẩn quốc gia, trong đó có Việt Nam cần chú trọng xây dựng chiến lược và kế hoạch triển khai việc xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia đáp ứng giới để đảm bảo thực hiện được các mục tiêu phát triển bền vững của UN, trong đó có mục tiêu số 5 về "Bình đẳng giới".

Danh mục các Tiêu chuẩn quốc tế của Ban kỹ thuật ISO/TC 285 "Bếp sạch và Giải pháp nấu ăn sạch"                                                                                                            

ISO 5714:2023 Clean cookstoves and clean cooking solutions — Test protocols for institutional cookstoves

ISO 19867-1:2018 Clean cookstoves and clean cooking solutions — Harmonized laboratory test protocols — Part 1: Standard test sequence for emissions and performance, safety and durability

ISO/TR 19867-3:2018 Clean cookstoves and clean cooking solutions — Harmonized laboratory test protocols — Part 3: Voluntary performance targets for cookstoves based on laboratory testing

ISO 19869:2019 Clean cookstoves and clean cooking solutions — Field testing methods for cookstoves

 ISO/TR 19915:2023 Clean cookstoves and clean cooking solutions — Guidelines for social impact assessment

 ISO/TR 21276:2018 Clean cookstoves and clean cooking solutions — 

Các dịch vụ do TechDoc cung cấp:   

• Tra cứu tiêu chuẩn
• Cung cấp tiêu chuẩn
• Chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn
• Tư vấn hệ thống quản lý
• Mã số mã vạch
• Công bố phù hợp chuẩn, hợp quy
• Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở
• Tư vấn thử nghiệm sản phẩm
• Dịch vụ kiểm định thiết bị
• Dịch vụ hiệu chuẩn thiết bị
• Dịch vụ giám định, thẩm định kỹ thuật
• Đào tạo xây dựng tiêu chuẩn cơ sở
• Đào tạo nghiệp vụ về đo lường
• Đào tạo về hệ thống quản lý
• Dấu an toàn Châu Âu (CE Marking)
• Dịch thuật về tiêu chuẩn

Vui lòng liên hệ với TechDoc: